Dünya Gazetesi – 3 Haziran 2003
Dörtte üçü denizlerle kaplı dünyamızda kıtalararası dökme sm (petrol, petro-chemical) dökme katı 5mür, maden cevheri, buğday, arpa, mı-, soya, pirinç vb. ..gibi) sıvılaştırılmış trol gazı (IPG) sıvılaştırılmış doğal gaz NG) ve konteyner taşımacılığının önem-»lümü deniz yolu ile yapılmaktadır, îürekli gelişen denizyolu taşımaalığın-ı teknoloji de sürekli gelişmektedir. Örneğin; ham petrol taşımacılığı 54.000 DWTa ulaşaiı kapasitedeki tanelerle (M/T Jahre Vıking), kömür ve ¡aden cevheri taşımaları 364.000 DWTa laşan kapasitedeki dev cevher gemileri VW Berge Stvanger) ile LNG taşımalan 35.000 m3 kapasiteye ulaşan ve -160oc’de gazı 600 defe küçülterek taşıyan tarıker-;rle, konteyner taşımalan da 8000 ElTya ulaşan kapasitedeki gemilerle ya-ılmaya başlamıştır.
Dünya denizyolu taşımacılığındaki bu ıızb gelişmeye, teknolojik gelişmelerin anında tersaneler ile finans kuruluşlarımı geliştirmiş oldukları özel ödeme sis-emlerinin de büyük katkısı bulunmakadır.
Bugün G. Kore’deki Hyundai ve Daewoo lersanelerinde yüzde 100 G. Kore mamul-¡eri kullanılması şarayla kendi bankaları arafından 10-15 yıl vadeli libor + 0.5 gibi düşük faizle kredi temin edilebiliyor ve hemen geminin inşasına başlanıyor.
G. Kore burada hem parasını pazarlıyor hem de kendi gemi inşa sanayilerinin sürekli gemi inşa etmelerini sağlayarak istihdam imkanlarının artmasını sağlıyor. Benzer durum Japonya’da Japon bankaları ile Japon tersaneleri (IHI, Sumitomo, Mit-sui…vb gibi) arasında, Çin’de Çin bankaları ile Chine Shippbuilding Ind. Corp. ve China State Shipbuilding Crop (Xingang Tersanesi) arasında yapılıyor.
Bu imkanlardan yararlanan dünya armatörleri filolarını sürekli büyütüyorlar ve yeniliyorlar.
Örneğin,
Fransız Louis Dryfus sahip olduğu Bulk/Ore filosunu ve Missisipi Nehri’nde-ki silolarını,
■ isviçre’deki Grain Trade SA, sahip olduğu Bulk/Ore filosunu ve dünyanın çeşitli nehirlerindeki silolarını,
■ Hong Konglu armatör, (şu anki vali) Tung Chee Hwa sahip olduğu 150 parçalık tanker filosunu ve rafinerilerini,
■ Yunanlı armatörlerden, Loucas Haji sahip olduğu 6.1 milyon DWTluk tanker filosunu, George Livanos sahip olduğu 5.5 milyon DWTluk filosunu, Niarchos sahip olduğu 4. milyon DWT’luk tanker filosunu,
■ Danimarkalı Maersk şirketi sahip olduğu konteyner filosunu. ..vb. gibi armatörler sahip oldııklan filolarını uluslararası bankalar ve tersaneler ile uluslararası navlun piyasalan arasında sağlamış olduklan özel ilişkileri sayesinde kurmuşlardır.
Dünya navlun piyasası 2001 yılı itibariyle 300 milyar USD civarında gerçekleşmiş olup sürekli yükselmektedir. Bu pastadan Yunanistan’ın aldığı pay 60 milyar USD civarındadır. Ülkemiz olarak bu pastadan aldığımız pay ise 3 milyar USD’dır.
Ülkelere büyük miktarda istihdam olanakları yaratan ve döviz kazandıran deniz ticaretinin geliştirilmesi, ülkelerin ekonomik yönden gelişmesine de önemli oranda katkı sağlamaktadır.
Ülkemiz deniz ticaretinin ve gemi inşa sanayiinin gelişmesi için,
1. İthal etmekte olduğumuz kamu yüklerinin (ham petrol, petrol ürünleri, LPG/LNG, kömür demir cevheri, askeri mühimmadar…vb gibi) Türk bayraklı gemilerle taşınması zorunluluğunun getirilmesi ve anlaşmaların bu şekilde yapılması,
2. Finans-teknoloji yönünden güçlü ülkelerin (Japonya, G. Kore, Çin, Norveç, Almanya, Finlandiya, İsveç, İtalya) bankala-n ve tersaneleri ile bankalarımızın, gemi inşa sanayicilerimizin ve armatörlerimizin müşterek “consortium”lar kurmalan,
3. Bünyesinde finans müh. uluslararası deniz hukuku, gemi işletmeciliği, liman işletmeciliği, telekomünikasyon müh…vb. gibi bölümlerin bulunacağı uluslararası denizcilik üniversitesinin kurulması (yer olarak Marmara Ereğlisi’nde bulunan sıfır deniz 300 dönümlük eski Loran C. sahası düşünülülebilir)
4. Dünya deniz ticaretinin komuta köprüsü konumunda bulunan Londra, New York, Tokyo, Hong Kong, Şanghay, Singapore, Dubai, başta olmak üzere Cape Town, Sydney, Vancouver…vb. gibi yerlerde “deniz ticaret elçiliği” şeklinde yapılanması uygun mütalaa edilmektedir.